Κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις για την οικονομία

[one_full last="yes" spacing="yes" center_content="no" hide_on_mobile="no" background_color="" background_image="" background_repeat="no-repeat" background_position="left top" hover_type="none" link="" border_position="all" border_size="0px" border_color="" border_style="" padding="" margin_top="" margin_bottom="" animation_type="" animation_direction="" animation_speed="0.1" animation_offset="" class="" id=""]

Παρότι η αγορά αρχίζει να συνέρχεται από το σοκ των capital controls που επιβλήθηκαν στις 29 Ιουνίου 2015 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα, είμαστε πολύ μακριά ακόμα από την ομαλοποίηση του τραπεζικού συστήματος, την αποκατάσταση αισθήματος ασφάλειας για τους καταθέτες και την αποκατάσταση καλού επιχειρηματικού κλίματος που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση επιβίωσης των ΜΜΕ και ενίσχυσης της απασχόλησης.

Για να γίνουν τα παραπάνω απαιτείται να ολοκληρωθεί με επιτυχία η ανακεφαλοποίηση του τραπεζικού συστήματος και να αρθούν παντελώς οι κεφαλαιακοί έλεγχοι. Η διαδικασία αυτή έχει ήδη ξεκινήσει με:

  • Την πρόβλεψη εκταμίευσης της 1ης δόσης της κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών ύψους 10 δισ., από τα 25 δις που συνολικά προβλέπονται από την συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας.
  • Την έναρξη των ελέγχων αντοχής (stress tests) των ελληνικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ήδη πριν λίγες ημέρες οι τράπεζες Πειραιώς, Εθνική, Alpha, Eurobank και Αττικής έχουν ξεκινήσει να τεστάρουν τα οικονομικά τους μεγέθη, σύμφωνα με την μεθοδολογία και τις απαιτήσεις της Ε.Κ.Τ.

Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τα stress tests και να έχει προσδιοριστεί το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών που αποτελεί κρίσιμο μέγεθος για το πώς θα ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση. Δηλαδή αν θα υπάρξει ενδιαφέρον από τους ιδιώτες επενδυτές ή αν όλα τα χρήματα θα καταβληθούν από το πακέτο της κρατικής βοήθειας.

Στην συνέχεια η εκταμίευση της πρώτης δόσης των 10 δισ. προϋποθέτει την υλοποίηση των προαπαιτούμενων μέτρων που προβλέπονται στο μνημόνιο και την θετική αξιολόγηση που θα επακολουθήσει από τους εκπρόσωπους των δανειστών εντός του μηνός Οκτωβρίου. H ανακεφαλαιοποίηση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι 31-12-2015 σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει συμφωνηθεί και εφόσον βέβαια υλοποιηθούν όλα τα προαπαιτούμενα.

Αν όλα αυτά υλοποιηθούν με επιτυχία, μπορούμε να προσδοκούμε στην άρση των κεφαλαιακών ελέγχων και στην δημιουργία ενός κλίματος ομαλότητας στον κρίσιμο τομέα των τραπεζών.

Όμως αυτή τη στιγμή ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται σε μια τρομακτική περιδίνηση. Οι τιμές των μετοχών έχουν κατακρημνιστεί. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς έχει μειωθεί κατά 90,26% το τελευταίο εξάμηνο και της ΕΤΕ κατά 78,7%. Όσοι επενδυτές εμπιστεύτηκαν τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και τοποθετήθηκαν στον κλάδο αυτό τα τελευταία χρόνια θα υποστούν πολύ μεγάλες ζημιές. Επίσης το Τ.Χ.Σ, δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο που κατέβαλε 25 δισ. ευρώ στην πρώτη κεφαλαιοποίηση των τραπεζών (ποσό που δανείστηκε και επιβαρύνει τον δημόσιο χρέος της χώρας), έχει ζημιωθεί κατά 22,8 δισ., δεδομένου ότι η συμμετοχή του αυτή αποτιμάται πλέον στα 2,2 δισ. ευρώ.

Παράλληλα η πραγματική οικονομία βρίσκεται σε ένα τέλμα, οι επιχειρήσεις υποφέρουν και κλείνουν η μία μετά την άλλη, το πάγωμα των επενδύσεων συνεχίζεται και η ανεργία αυξάνεται. Σύμφωνα με τις επίσημες προβλέψεις της ΕΚΤ που αποτελούν το βασικό σενάριο για την ανακεφαλαιοποίηση, δυστυχώς η ύφεση και η αύξηση της ανεργίας θα συνεχιστούν όλο το 2015 και το 2016. Συγκεκριμένα το ΑΕΠ θα έχει μείωση -2,3 % το 2015 και -1,3% το 2016 και η ανεργία θα αυξηθεί από 26,9% το 2015 σε 27,1% το 2016. Από το 2017 προβλέπεται μια ανάκαμψη των παραπάνω μεγεθών.

Η δημοσιονομική προσαρμογή (αύξηση φορολογίας και περικοπή δαπανών) που προβλέπεται από το νέο μνημόνιο για την περίοδο 2015-2018 ανέρχεται σε 8,2 δισ. Από αυτά το μεγαλύτερο τμήμα θα προέλθει από τις παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό σύστημα (περικοπές). Η διάθρωση των μέτρων φαίνεται στο διάγραμμα «Δημοσιονομική προσαρμογή 2015- 2018».

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Οι επικείμενες εκλογές ανοίγουν ένα νέο κύκλο πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας που μπορεί να δημιουργήσει σημαντικές καθυστερήσεις με αρνητικές παρενέργειες. Σε κάθε περίπτωση αυτό που απαιτείται είναι πολιτική και οικονομική σταθερότητα προκειμένου να δρομολογηθούν όλες οι κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις με στόχο την ομαλοποίηση και την ανάπτυξη της οικονομίας.

Νικόλαος Ι. Γιαννούλης

[/one_full]